In de aanloop naar, en tijdens de menstruatie schreeuwt je lijf om rust en stilte. Het liefst trek je je terug op een comfortabele en rustige plek met een dekentje, iets lekkers en een huilfilm. We kennen het allemaal wel: die periode in de maand waarin je je niet helemaal jezelf voelt. Je hebt last van stemmingswisselingen, vermoeidheid en soms zelfs lichamelijke klachten.
Als dit elke maand behoorlijk heftig terugkomt dan kan dit een teken zijn van PMS, oftewel het Premenstrueel Syndroom. Dit wordt vaak pas laat ontdekt door een huisarts, of soms wordt een verkeerde diagnose gesteld met alle gevolgen van dien. Daarom leggen we je in onderstaand artikel graag uit wat PMS is, zodat je er zelf alert op kunt zijn en dit bij de huisarts kunt aankaarten. Doen! Want elke maand PMS is geen pretje.
Premenstrueel syndroom: iedereen die ongesteld wordt kan het krijgen
Het premenstrueel syndroom (PMS) komt elke maand weer terug en is een aandoening die invloed heeft op lichamelijke en emotionele gezondheid van vrouwen. Bij PMS zijn er een aantal symptomen die in de dagen of weken voor de menstruatie, na de eisprong, om de hoek komen kijken (zie verderop in dit artikel). De symptomen kunnen ontstaan vanaf ongeveer twee weken voor de menstruatie en komen bijna elke maand terug.
PMS is een aandoening die veel bij vrouwen voorkomt, en kan de dagelijkse activiteiten en het leven van sommige vrouwen erg beïnvloeden. Alle meisjes en vrouwen die ongesteld worden kunnen PMS krijgen. Vaak ontstaat PMS na het krijgen van kinderen. Het komt dan ook voornamelijk voor bij vrouwen tussen de 35 en 45 jaar. Van de vrouwen tussen de 15 en 45 jaar heeft ongeveer 5% last van PMS. Het goede nieuws is dat na de overgang de klachten weer weggaan. Maar daar hoef je niet op te wachten natuurlijk.
Progesteron speelt bij PMS een belangrijke rol. Vrouwen met PMS zijn gevoeliger voor dit hormoon. De toename aan progesteron tijdens deze fase kan dan zorgen voor een deel van de lichamelijke klachten bij PMS. Het zijn vooral de hersenen van deze vrouwen die gevoeliger voor het hormoon zijn en voor de stoffen die hierop lijken.
PCOS, PMDD en PMS: wat is het verschil?
PCOS (Polycysteus-Ovariumsyndroom), PMDD (Premenstrueel Dysfore stoornis) en PMS zijn allerlei afkortingen (houd jij het nog bij?!) die allemaal te maken hebben met de menstruatiecyclus en hormonale veranderingen in het lichaam. Het zijn verschillende aandoeningen met andere symptomen en oorzaken. De symptomen kunnen erg uiteenlopend zijn voor vrouwen. Maar wat is nou het verschil?
PCOS is een hormonale stoornis die wordt gekenmerkt door een onregelmatige menstruatiecyclus, ovariumcysten, verhoogde androgeenproductie en insulineresistentie. De symptomen van PCOS zijn onder andere een onregelmatige of afwezige menstruatiecyclus, overmatige haargroei, acne en gewichtstoename.
PMDD is een ernstige vorm van PMS en wordt gekenmerkt door onder anderen stemmingswisselingen, depressie, angst, prikkelbaarheid en andere emotionele en fysieke symptomen die de week voor de menstruatie kunnen voorkomen. PMDD kan een negatieve invloed hebben op het dagelijks leven van vrouwen.
Waar kun je PMS elke maand aan herkennen?
De symptomen van PMS kunnen erg verschillen van persoon tot persoon, maar kunnen onder andere bestaan uit:
- Gevoelige of opgezette borsten
- Stemmingswisselingen en prikkelbaarheid, angst of depressie
- Hoofdpijn of migraine
- Opgeblazen gevoel en gewichtstoename
- Vasthouden van vocht (bijvoorbeeld in de voeten en handen)
- Vermoeidheid en slaapproblemen
- Veranderingen in eetlust of cravings
- Krampen
- Acne
Je bent het waard om te investeren in de relatie met jezelf
Je voelt je somber en je lijf wilt rust. Maar vanuit je opvoeding en de maatschappij heb je iets anders geleerd. Daar wordt je geleerd om je verantwoordelijkheden te pakken en je verplichtingen na te komen.
Weer zo’n taboe. Hoe ga je hiermee om? Hoe geef je je grenzen aan? Bespreek jij met je leidinggevende, je leraar/lerares of vrienden dat je even tijd voor jezelf nodig hebt? Ook al begrijpen mensen om je heen dit misschien niet. Je bent het waard om te investeren in de relatie met jezelf, zodat je op andere momenten een betere zelf kunt zijn!
Diagnose en behandeling van PMS
Er is helaas (nog) geen specifieke test die je vertelt of je PMS hebt. Het kan dus niet worden vastgesteld door een bloedonderzoek. Als je PMS hebt, heb je ook niet minder, meer of andere hormonen in je bloed vergeleken met vrouwen zonder PMS, het zijn vooral de hersenen die hier anders op reageren. Een hormoononderzoek heeft daarom ook geen zin. Hierdoor duurt het vaak te lang voor vrouwen om erachter te komen dat ze deze aandoening hebben en slikken ze soms onnodig medicatie.
Het is goed om een dagboek bij te houden van je symptomen, om zo een patroon te bepalen. Neem deze mee naar je huisarts. Er zijn verschillende behandelingsopties voor PMS. Welke geschikt is, hangt af van je situatie en hoe erg je symptomen zijn. Bespreek welke behandelingsoptie het beste voor je is met je huisarts. De mogelijkheden hierbij kunnen zijn:
- Veranderingen aanbrengen in je levensstijl. Regelmatig bewegen en het matigen van cafeïne- en alcoholgebruik kunnen helpen bij het verminderen van symptomen.
- Medicatie, zoals hormonale anticonceptie, een pil met drospirenon, antidepressiva en LHRH-agonisten kunnen worden voorgeschreven om symptomen te verminderen. LHRH-agonisten zijn medicijnen die de werking van de eierstokken remmen, waardoor je lichaam geen progesteron en oestrogeen meer aanmaakt. Je komt dan tijdelijk in een situatie die op de overgang lijkt, met soms ook mogelijke overgangsklachten. Antidepressiva zorgen ervoor dat je hersencellen minder gevoelig worden voor hormoonschommelingen. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat vrouwen met PMS die antidepressiva slikken zich vaak beter voelen. Hierbij kunnen wel bijwerkingen zoals duizeligheid, slapeloosheid, vermoeidheid, hoofdpijn, misselijkheid, diarree, orgasmeproblemen en minder zin in seks zijn komen kijken.
- Het gebruik van homeopathische en natuurgeneesmiddelen, vitaminesupplementen en kruiden (zoals teunisbloemolie of macapoeder) kunnen ondersteunend werken. Ook vitamine B6, vitamine C en E, magnesium en zink zouden kunnen helpen bij het verlichten van PMS-symptomen.
Dit kun je zelf doen om PMS-symptomen te verminderen:
Naast medische behandelingen zijn er een aantal dingen die je zelf kunt proberen om met de PMS-symptomen om te gaan, je dagelijks functioneren te verbeteren en je hormonen weer in balans te brengen, bijvoorbeeld:
- Eet gezond en gebalanceerd. Ga voor (biologische) groente en fruit, en neem als tussendoortje een handje vol noten of gedroogd fruit.
- Drink genoeg water.
- Zorg voor voldoende slaap en rust.
- Draag menstruatie ondergoed, zodat je geen tampon of Cup in hoeft te brengen.
- Vermijd cafeïne, alcohol, vet, zout en scherpe kruiden. Wees zuinig met zuivel en suikers.
- Blijf actief en beweeg regelmatig. Ga bijvoorbeeld lekker een rondje fietsen of wandelen.
- Verminder stress. Probeer meditatie of yoga, of ga lekker een boek lezen.
- Praat erover met je huisarts of mensen in je omgeving.
April is PMS bewustwording maand/PMDD Awareness Month
De maand april is uitgeroepen tot “PMS/PMDD Awareness Month” om aandacht te vragen voor het premenstrueel syndroom en de impact ervan op het dagelijks leven van mensen.
Tijdens deze maand worden verschillende activiteiten georganiseerd om mensen te informeren over PMS, de symptomen en de behandelingen die ervoor zijn. Er wordt ook aandacht besteed aan hoe belangrijk het is om PMS al een serieus gezondheidsprobleem te erkennen en het bieden van ondersteuning aan de vrouwen die er last van hebben.
PMS is geen levensbedreigende aandoening, maar het kan de kwaliteit van mensen die eraan lijden erg beïnvloeden. Door meer bewustzijn te creëren over PMS, hopen gezondheidsorganisaties en professionals mensen te helpen begrijpen dat ze er niet alleen voor staan in hun strijd en dat er behandelingsopties zijn.
In conclusie, PMS is een maandelijks terugkerende aandoening die een aanzienlijke impact kan hebben op het leven van vrouwen. Het herkennen van de symptomen en het bespreken ervan met een huisarts is essentieel voor een juiste diagnose en behandeling. Hoewel er geen specifieke test is voor PMS, zijn er verschillende behandelingsmogelijkheden, variërend van levensstijlaanpassingen tot medicatie. Door bewustzijn te creëren en steun te bieden, streven we ernaar om vrouwen te helpen de uitdagingen van PMS te overwinnen en een betere kwaliteit van leven te ervaren. Wil je meer informatie over PMS? Kijk dan eens bij de thuisarts.
