Tegenwoordig zijn er zoveel verschillende anticonceptiemethoden beschikbaar dat het lastig kan zijn om de juiste te vinden die bij jou past. Zo heb je anticonceptie met of zonder hormonen, anticonceptie die je dagelijks slikt of waar je verder niet over na hoeft te denken. In vroegere tijden was dit proces veel eenvoudiger. In de middeleeuwen maakte men hun eigen condooms van schapendarmen en vissenhuiden. In het oude Egypte werd er een zaaddodende pasta van honing, acaciastekels en krokodillenpoep gebruikt die aangebracht moest worden in de vulva.
Gelukkig hoeven we tegenwoordig niet meer naar deze methoden te grijpen. Toch kan het nog steeds lastig zijn om een keuze te maken uit alle anticonceptiemiddelen die er nu op de markt liggen. We nemen je mee in de anticonceptiemethoden, hoe ze werken en welke invloed ze kunnen hebben op je menstruatiecyclus.
De anticonceptiepil
Dit is een klein pilletje waar hormonen in zitten. Deze hormonen zorgen ervoor dat er geen eicel vrijkomt en dat de baarmoeder niet klaargemaakt wordt voor bevruchting. Verder zorgen de hormonen ervoor dat zaadcellen minder makkelijk de baarmoeder kunnen binnendringen. Meestal bevat de anticonceptie pil twee soorten hormonen, afhankelijk van het type pil dat je gebruikt. In de combinatiepil zitten de hormonen oestrogeen en progestageen. Oestrogeen zorgt voor een voorspelbare menstruatie. Omdat de minipil slechts één hormoon bevat, is het extra geschikt voor vrouwen die borstvoeding geven. Als je de pil elke dag op hetzelfde tijdstip inneemt en na de stopweek op tijd (binnen 7 dagen) begint met een nieuwe pilstrip, is de kans op zwangerschap maar 0,3%.
Invloed op je cyclus:
De meeste anticonceptiepillen zijn verpakt in een strip van 21 pillen. Deze slik je gedurende drie weken, gevolgd door een stopweek waarin je geen pil slikt. Tijdens deze stopweek treedt doorgaans menstruatie op, vaak met bijbehorende symptomen zoals buikkrampen, hoofdpijn en spierpijn. De pil kan echter helpen om deze menstruatieklachten te verminderen, waardoor je minder pijn ervaart. Bovendien kan de pil het bloedverlies beperken en andere menstruatie gerelateerde klachten zoals pijnlijke borsten en een opgeblazen gevoel verminderen.
De anticonceptiering
De anticonceptiering is een zachte, flexibele kunststof ring van 5 cm die je zelf in de vagina kunt inbrengen. Het is zo ontworpen dat je er niets van voelt en dat deze er niet zomaar uit kan vallen, waardoor je gewoon je leuke activiteiten kunt blijven doen, zoals zwemmen en sporten. In Nederland zijn er 2 soorten verkrijgbaar, namelijk de Nuvaring en Ornibel. Zo'n ring bevat de hormonen etonogestrel en ethinylestradiol. Dagelijks geeft de ring een beetje hormonen af die via het slijmvlies van je vagina in je bloed komen. Door de gelijkmatige hormoonafgifte krijg je niet te maken met hormoonpieken. De ring moet elke maand, na 3 weken, worden weggehaald. Als je geen nieuwe plaatst, dan kun je je menstruatie verwachten. Na de stopweek kun je een nieuwe ring inbrengen. Als je de ring elke keer op tijd vervangt, is de kans op zwangerschap ongeveer 0,7%. Wanneer je stopt met het gebruik van de anticonceptiering, dan kun je direct zwanger worden.
Invloed op je cyclus:
Bijwerkingen die kunnen voorkomen zijn bijvoorbeeld vaginaal bloedverlies buiten de stopweek, ook wel spotting genoemd, wat dus erg normaal is. Ook kan het voorkomen dat je pijn tijdens de stopweek of meer bloedverlies tijdens de stopweek ervaart. Het kan ook weleens voorkomen dat je menstruatie helemaal wegblijft. Mocht dit gebeuren, maak je dan vooral geen zorgen, maar houdt het wel even in de gaten. Mocht je je toch veel twijfelen, neem dan contact op met je huisarts.
Anticonceptiestaafje
Een anticonceptiestaafje, ook wel bekend onder de naam Implanon NXT, is één van de vele anticonceptiemethoden in Nederland. Zo'n hormoonstaafje wordt onder de huid van je bovenarm met verdoving geplaatst door een arts. Na plaatsing ben je gedurende drie jaar beschermd tegen zwangerschap, wat betekent dat je niet elke dag hoeft na te denken over anticonceptie. Deze vorm van anticonceptie geeft een lage dosis hormonen af aan je bloedbaan, waardoor je geen last hebt van hormoonschommelingen. Na 3 jaar, of eerder indien gewenst, wordt het staafje door je arts verwijderd. Na het verwijderen keert je vruchtbaarheid terug na je eerste menstruatie. Maar je kan er ook voor kiezen om direct een nieuw hormoonstaafje te laten plaatsen. Met dit anticonceptiemiddel is de kans dat je toch zwanger wordt erg klein. Van de 1000 vrouwen met een hormoonstaafje worden er minder dan 5 per jaar toch zwanger.
Invloed op je cyclus:
Met deze anticonceptie heb je geen stopweek en kun je geen menstruatie overslaan of verplaatsen. Wel kan je menstruatiepatroon veranderen. Bij sommigen blijft de menstruatie helemaal weg en bij anderen worden de bloedingen onregelmatig of worden ze langduriger en in enkele gevallen worden de bloedingen heviger.
Prikpil
De prikpil is tegenwoordig een veelvoorkomende anticonceptie in Nederland. Het is een injectie die het hormoon progesteron geleidelijk aan in de bloedbaan afgeeft, waardoor een eisprong voorkomen wordt en zaadcellen minder goed door de slijm van de baarmoederhals komen. Zo'n prikje is bedoeld om je 12 tot 13 weken te beschermen tegen zwangerschap. In Nederland kennen we 2 soorten prikpillen, namelijk Depo-Provera, die in je bilspier of bovenarm wordt gezet, en Sayana Press, die onder je huid wordt gezet. Ook hier is de kans op zwangerschap klein, namelijk 0,5%. Pas als je de prikpil vergeet te zetten, is er wel kans dat je zwanger wordt.
Invloed op je cyclus:
Als je net begint met deze anticonceptie, kan het zijn dat je last hebt van onregelmatig of langdurig bloedverlies. Een veelvoorkomende bijwerking van de prikpil is onregelmatige menstruatie tijdens de eerste paar maanden. Zodra je lichaam zich een beetje heeft aangepast, wordt je menstruatie meestal lichter of stopt het helemaal.
Spiraaltje
Een spiraal is een veel voorkomende keuze als anticonceptie middel. Het is een ankertje dat door een getrainde arts in de baarmoeder wordt geplaatst. Er zijn twee soorten spiraaltjes: de hormoonspiraal en de koperspiraal. Een hormoonspiraal bevat progestageen dat geleidelijk wordt afgegeven aan je baarmoederwand. Deze blijft wel 5 tot 8 jaar werkzaam en geeft in tegenstelling tot andere hormonale anticonceptiemiddelen minder hormoon af aan je bloed. Daarnaast heb je ook de koperspiraal. Deze bevat geen hormonen, wat perfect is als je deze niet mag of geen fan bent van hormonale anticonceptie. Zo'n koperspiraal kan wel 5 tot 10 jaar bescherming bieden tegen zwangerschap. In tegenstelling tot de pil behoud je met alle spiralen je eisprong en daardoor je eigen natuurlijke hormonale cyclus.
Invloed op je cyclus
Een spiraal kan een aanzienlijke invloed hebben op je menstruatiepatroon. De koperspiraal geeft doorgaans een heftigere menstruatie. Bij een hormoonspiraal daarentegen treedt er meer onregelmatig bloedverlies op, tot de menstruele bloeding aanzienlijk vermindert en zelfs na verloop van tijd helemaal kan wegblijven. Bij sommige vrouwen gebeurt juist het tegenovergestelde. Zij hebben de eerste paar maanden of misschien zelfs jaren geen menstruatie, maar begint het daarna wel weer.
Vrouwencondoom
De naam is eigenlijk al een weggevertje. Het is een soort zakje met twee buigzame ringen van rubber aan de uiteinden die je plaatst in je vulva. Zo vangt het sperma op en beschermt het je tegen zwangerschap en SOA's.
Invloed op je cyclus
Dit anticonceptiemiddel is een van de weinigen in zijn soort die geen hormonen bevatten. Daarom heeft het geen invloed op jou of je vruchtbaarheid en kun je het ook zonder recept of ingrepen van de arts verkrijgen.
Zo zie je maar dat de keuze reuze is. Toch is het belangrijk dat je eerst de voordelen en nadelen overweegt bij het maken van je keuze. Anticonceptie kan helpen bij het reguleren van je menstruatiecyclus en het verlichten van menstruatieklachten, maar het kan ook ongewenste bijwerkingen met zich meebrengen. Overleg daarom altijd eerst met je huisarts welke het beste bij jou past, en doe daarna vooral wat jij denkt dat goed is. Uiteindelijk kent niemand je lichaam zoals jij het zelf kent.