Een onregelmatige menstruatiecyclus komt vaak voor en kan verschillende oorzaken hebben, zoals hormonen die schommelen, medische aandoeningen of levensstijlfactoren. Maar gelukkig zijn er ook diverse manieren om dit te verbeteren en hiermee je cyclus te beheren en reguleren.
Oorzaken van een onregelmatige cyclus
Hormoonschommelingen
Hormonen zoals oestrogeen en progesteron spelen een sleutelrol in de menstruatiecyclus. Schommelingen in deze hormonen kunnen door puberteit, de overgang, stress of gewichtsveranderingen optreden.
Een onregelmatige menstruatiecyclus komt vaak voor bij tieners, vooral in de eerste paar jaar na het begin van hun menstruatie. Dit is meestal het gevolg van het feit dat de hormonen nog steeds aan het ontwikkelen en stabiliseren zijn. De hormonen oestrogeen en progesteron, die de menstruatiecyclus reguleren, kunnen in deze periode sterk schommelen. Het kan soms enkele jaren duren voordat de cyclus regelmatig wordt.
Gedurende deze tijd is het belangrijk om geduldig te zijn en te begrijpen dat onregelmatigheden in de menstruatiecyclus bij tieners normaal zijn. Het bijhouden van een menstruatiedagboek kan nuttig zijn om patronen te herkennen is handig. Hier zijn ook verschillende apps voor waarin je heel gemakkelijk alles kan bijhouden. Mocht het echt gaan opvallen dat het langer onregelmatig is, neem dan contact op met je huisarts. Zij kunnen je dan advies geven wat je het beste kan doen of doorverwijzen naar een gynaecoloog.
Medische aandoeningen
PCOS (polycysteus ovarium syndroom): dit veroorzaakt hormonale disbalansen en kan leiden tot onregelmatige of afwezige ovulaties. PCOS is een hormonale aandoening die vrouwen in hun vruchtbare jaren kunnen hebben. Het wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van meerdere cysten op de eierstokken, een verhoogd niveau van mannelijke hormonen (androgenen), en onregelmatige menstruaties.
Endometriose: dit kan pijnlijke en onregelmatige menstruaties veroorzaken. Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op het baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder groeit. Dit weefsel kan zich hechten aan de eierstokken, eileiders, het bekken, en soms zelfs buiten het bekkengebied.
Vleesbomen en poliepen: Vleesbomen zijn goedaardige gezwellen die in de spierlaag van de baarmoeder ontstaan. Poliepen zijn kleine, goedaardige gezwellen die zich aan de binnenkant van de baarmoederwand ontwikkelen. Ze kunnen variëren in grootte en kunnen enkelvoudig of meervoudig voorkomen.
Anticonceptie en medicatie
Levensstijl factoren
Zoals stress, intensief sporten, en dieet- of gewichtsveranderingen kunnen allemaal invloed hebben op je menstruatiecyclus. Stress kan de balans van hormonen zoals cortisol en adrenaline verstoren, wat de hormonen die de menstruatie reguleren beïnvloedt.
Intensief sporten kan leiden tot lage lichaamsvetpercentages, wat oestrogeenproductie vermindert en ovulatie kan onderdrukken. Drastische dieet veranderingen of gewichtsverlies kunnen hormonale disbalansen veroorzaken, wat resulteert in onregelmatige of gemiste menstruaties. Evenzo kan een toename van gewicht leiden tot een overschot aan oestrogeen, wat ook de regelmaat van de cyclus kan verstoren.
Wat kan helpen om meer controle te krijgen?
Hoewel een onregelmatige cyclus soms vervelend kan zijn, zijn er verschillende manieren om hiermee om te gaan en acties die je kunt ondernemen om verbeteringen te zien.
Hormoontherapie
Hormoontherapie is niet voor iedereen geschikt. Dit wordt ook niet aangeraden bij tieners die last hebben van een onregelmatige cyclus. Vaak komt het bij tieners doordat je lichaam nog aan het wennen is aan de hormonen en dan is het niet verstandig om direct hormoontherapie toe te passen.
- De combinatiepil helpt om de cyclus te reguleren door constante hormoonniveaus te bieden.
- Progesteron therapie kan helpen bij het balanceren van oestrogeen en progesteron door extra progesteron toe te voegen, wat de menstruatiecyclus reguleert. Dit kan door middel van pillen, crèmes, of injecties, afhankelijk van je behoeften.
Levensstijl aanpassingen
Stressmanagement: technieken zoals meditatie, yoga, en ademhalingsoefeningen kunnen helpen stress te verminderen. 
Gezond dieet en beweging: regelmatige lichaamsbeweging en een uitgebalanceerd dieet kunnen een hormonale balans ondersteunen. De juiste voeding kan helpen met het terug in balans krijgen van je cyclus. Wij hebben zelf in samenwerking met Marlon Haandrikman vier recepten uitgeschreven die passen bij elke fase van je cyclus.
Mocht je meer vragen hebben over voeding en je cyclus, dan is het interessant om contact op te nemen met een orthomoleculair therapeut. Een orthomoleculair therapeut richt zich op het optimaliseren van de gezondheid door het aanpassen van voeding en het gebruik van voedingssupplementen om een optimale balans in het lichaam te bereiken.
Voldoende rust: zorg voor voldoende slaap en vermijd overmatige belasting. Slaap en rust zijn cruciaal voor je menstruatiecyclus omdat ze helpen bij het reguleren van hormonen zoals cortisol en melatonine, die indirect de productie van reproductieve hormonen beïnvloeden.
Chronisch slaaptekort kan leiden tot hormonale disbalansen, wat de regelmaat van je cyclus kan verstoren. Gemiddeld zou je 7-9 uur per nacht moeten slapen om je hormonale gezondheid te ondersteunen en een regelmatige menstruatiecyclus te bevorderen.
Natuurlijke remedies
Kruidentherapie: kruiden zoals vitex (monnikspeper) kunnen helpen bij het reguleren van hormonen. Vitex werkt door het beïnvloeden van de hypofyse, die de productie van verschillende hormonen, waaronder prolactine, reguleert. Het kan de balans tussen oestrogeen en progesteron verbeteren, wat helpt bij het normaliseren van de menstruatiecyclus, het verminderen van PMS-symptomen en het bevorderen van een regelmatige ovulatie.
Supplementen: omega-3 vetzuren en vitamine D kunnen ook bijdragen aan een gezondere cyclus. Omega-3 vetzuren hebben ontstekingsremmende eigenschappen en kunnen helpen bij het verminderen van menstruatiepijn en het reguleren van hormonen. Vitamine D speelt een rol in de productie van geslachtshormonen en kan een positief effect hebben op de hormonale balans, wat essentieel is voor een regelmatige cyclus. Bovendien kan een tekort aan vitamine D geassocieerd worden met menstruatieproblemen, waardoor suppletie belangrijk kan zijn.
Medische begeleiding
Bij aanhoudende problemen is het belangrijk om medische hulp te zoeken. Een arts kan de onderliggende oorzaak vaststellen en een gepersonaliseerde behandeling voorstellen. Denk hierbij aan de huisarts of de gynaecoloog.
Een onregelmatige menstruatiecyclus kan veel verschillende oorzaken hebben, maar er zijn gelukkig ook tal van manieren om hiermee om te gaan en je cyclus te reguleren. Door medische behandelingen, levensstijl aanpassingen of natuurlijke remedies kun je werken aan een regelmatige en voorspelbare cyclus.
Let op wij zijn geen medische specialisten op het gebied van hormonen, de cyclus en eventuele ziektebeelden die daarmee gepaard gaan. Denk je last te hebben van een van de bovengenoemde medische aandoeningen neem dan contact op met je arts.
