Even voorstellen:

Mijn naam is Isa Houtbeckers en ik ben 27 jaar oud. Ik ben sinds een paar jaar Sensiplan-consulente. Sensiplan is een methode waarmee je heel betrouwbaar je vruchtbare en onvruchtbare dagen in je cyclus kunt bepalen. Verder werk ik in een biologische winkel, waar ik me ook in voeding en gezondheid verdiep. Vandaag vertel ik jullie iets meer over de menstruatie.

Mijn eerste menstruatie

Ik denk dat veel vrouwen het nog wel weten: de eerste keer ongesteld. Ik was 11 en gelukkig thuis, op onze eigen wc. Verbaasd keek ik naar het bloed in mijn onderbroek en riep ik mama. Die was heel blij, dit was reden voor een ijsje! Ikzelf was minder blij; ongesteld zijn was helemaal niet leuk. Er volgden enkele jaren van onregelmatig bloeden, mijn menstruatie duurde zo’n 7 dagen en ik had veel pijn.

Op mijn 15e ging ik aan de pil, en toen ik daar op mijn 22e mee stopte, was ik bang dat mijn menstruatie weer net zo heftig zou zijn. Dat viel gelukkig mee; de pijn was een stuk minder dan vroeger. Het duurde wel een jaar of twee voordat mijn cyclus weer een beetje regelmatig was. Mijn lichaam moest weer in balans komen. Ik heb me ook erg verdiept in het effect van voeding en leefstijl op mijn hormonen. Nu, vijf jaar nadat ik gestopt ben met de pil, heb ik een milde menstruatie met een paar uurtjes wat ongemak.

Feiten en cijfers over menstruatie

Tijdens de menstruatie wordt het baarmoederslijmvlies afgebroken dat in de loop van de cyclus is opgebouwd. De niet-bevruchte eicel wordt niet uitgescheiden, want die is dan alweer opgenomen in het lichaam. 

De gemiddelde menstruatie duurt 2-8 dagen. De hoeveelheid bloedverlies kan behoorlijk verschillen per vrouw. Daardoor kan het lastig zijn om te weten wat normaal is. Op Thuisarts.nl staan enkele kenmerken van hevig bloedverlies. Ik heb ze kort samengevat:

• Je moet je menstruatieproduct vaak verschonen, ook ’s nachts.
• Je menstruatieproduct is steeds helemaal vol of gaat lekken.
• Misschien gebruik je meerdere menstruatieproducten tegelijk voor extra bescherming.
• Bij het verwisselen van je menstruatieproduct verlies je veel bloed.
• Misschien verlies je grote klonten bloed.
  Meer info over hevig bloedverlies vind je hier: (link taboe op zware menstruatie).

Menstruatiepijn: ‘Wat is normaal?

Een heftige bloeding kan samengaan met heftige menstruatiepijn, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. En natuurlijk zijn er ook vrouwen die niet veel bloeden maar wel veel last hebben van hun menstruatie. Maar wat is eigenlijk normaal? Die vraag is moeilijk te beantwoorden. Pijn is voor iedereen anders en voor veel vrouwen is het nog taboe om te praten over hun menstruatieklachten. Veel vrouwen hebben minder energie rondom hun menstruatie, zowel fysiek als mentaal. Het is normaal om wat emotioneler te zijn, ook in aanloop naar de menstruatie. Meer rust nemen is daarom fijn. Met een kruik onder een dekentje liggen is dus altijd een goed idee. Andere klachten zijn buikkrampen, rugpijn en hoofdpijn. Het is normaal om wat ongemak te ervaren zolang je gewoon verder kunt met de orde van de dag.

Als de pijn tijdens je menstruatie zo ernstig wordt dat je afspraken moet afzeggen, niet kan werken of je dagelijkse taken niet kan uitvoeren, dan mag je zeker aan de bel trekken. Ben je rondom je menstruatie zo neerslachtig en/of emotioneel dat je de dagelijkse dingen niet kan doen of aankan? Ook dat is reden om hulp te vragen.

Je hoeft niet steeds in stilte te lijden omdat je denkt dat het normaal is. Ga naar de huisarts of gynaecoloog en/of zoek een specialist die je meer kan leren over jouw hormonen.
Bij heftige klachten (fysiek of mentaal) kan er sprake zijn van een afwijking, blijf er dus niet zomaar mee lopen. Daarover is meer te lezen in blogs over PMDD en Endometriose.

Tip: Bij mij zorgen menstruatieproducten die je moet inbrengen (bijv. tampons of cups) voor extra menstruatiepijn. Sinds ik menstruatieondergoed draag, zijn mijn klachten flink verminderd. Zeker het proberen waard dus! (Let op: dit is een persoonlijke ervaring, dit hoeft dus niet voor iedereen zo te zijn.)

De pil: een magische remedie?

Toen ik op mijn 15e aan de pil ging, kreeg ik te horen dat dat zou helpen bij mijn menstruatieklachten. Er werd niet verteld dat ik eigenlijk geen menstruatie meer zou hebben. De bloeding die je hebt tijdens de stopweek van de pil heet een ‘onttrekkingsbloeding’. Omdat er geen eisprong heeft plaatsgevonden, is er geen gewone menstruatie. Het baarmoederslijmvlies wordt niet zo dik opgebouwd als in een cyclus mét eisprong, waardoor de bloeding ook minder hevig is.

De pil is de meest gebruikte anticonceptiemethode en wordt ook vaak aangeraden bij een heftige menstruatie. Voor sommige meisjes en vrouwen kan dat een fijne oplossing zijn.

Ongeveer de helft van de vrouwen heeft meteen weer een eisprong na het stoppen met de pil, bij de anderen duurt het iets langer. Op enkele uitzonderingen na kun je er vanuit gaan dat na 9 maanden de cyclus bij iedereen helemaal genormaliseerd is. Je kunt eigenlijk niet voorspellen hoe het bij jou zal gaan, dus houd er rekening mee als je graag zwanger wil raken.

Wil je beginnen met een (andere) anticonceptiemethode? Laat je goed informeren over alle opties zodat je een methode vindt die echt bij je past.

Zoek je een betrouwbare gezinsplanningsmethode zonder invloed op je hormonen?

Sensiplan is een uitkomst. De methode vraagt om een leertijd van drie cycli bij een Sensiplan-consulent, dus het is even investeren. Daarna kost het weinig moeite en heb je er veel profijt van. Je weet dan heel goed hoe jouw eigen cyclus in elkaar zit en wanneer je je eisprong hebt gehad. Nieuwsgierig? Kijk even op de website: https://www.sensiplan.nl/

Je cyclus in verschillende levensfasen

In de eerste jaren zien we vaak veel onregelmatigheid, heftige bloedingen en veel pijn. Met de tijd wordt je cyclus (meestal) regelmatiger, met tussen het 25e en 40e levensjaar de meeste stabiliteit. Als je zwanger wordt, heb je natuurlijk een tijdje geen cyclus. Omdat de eicel is bevrucht (missie geslaagd!), word je niet ongesteld. Er zijn vrouwen die bloeden tijdens hun zwangerschap, maar dat is nooit een menstruatie. Als het eitje is ingenesteld, wordt het baarmoederslijmvlies niet meer afgebroken. Na de bevalling duurt het even voordat je weer een regelmatige cyclus hebt. Hoe snel dat gaat is afhankelijk van meerdere factoren, onder andere het wel of niet geven van borstvoeding. Aan je vruchtbare levensfase komt ook weer een eind. Tussen het 40e en 60e levensjaar vindt normaal gesproken de overgang plaats. De eierstokfunctie neemt langzaam af. In de premenopauze, zien we vaak dat de cycli eerst korter worden. Later kunnen cycli ook juist weer langer worden of afwisselend kort of lang. Je kunt heftige bloedingen krijgen en soms blijven de eisprongen weg. 

Gemiddeld heeft een vrouw rond haar 52e haar laatste menstruatie, maar de leeftijden liggen ver uit elkaar. Het hele proces dat we overgang noemen, duurt 10 tot 15 jaar. Het moment van de laatste menstruatie noemen we de menopauze. Ongeveer 10 jaar vóór je menopauze ben je eigenlijk al niet meer vruchtbaar. Alleen weet je natuurlijk op het moment zelf niet dat het al zover is. Dat kun je dus pas achteraf bepalen. Als je een jaar geen menstruatie meer hebt gehad, dan heb je de menopauze, dat is je allerlaatste menstruatie, gehad.

Je menstruatie is een natuurlijk onderdeel van je leven, maar het hoort niet je leven te beheersen. Door je lichaam en cyclus beter te leren begrijpen, kun je gerichtere keuzes maken die bij jou passen. Praat erover, stel vragen, zoek hulp waar nodig en wees lief voor jezelf — in elke fase van je cyclus. Want weten wat voor jou normaal is, is misschien wel de krachtigste stap richting gezondheid én rust.

Dit blog is geschreven door Isa, consulent bij Sensiplan Nederland. Sensiplan is een sympto-thermale methode voor natuurlijke gezinsplanning en anticonceptie die vrouwen inzicht geeft in hun vruchtbaarheidscyclus. De methode is wetenschappelijk onderbouwd en wordt al sinds 1981 gebruikt met zijn oorsprong in Duitsland. Met een interactieve cursus, duidelijk studiemateriaal en persoonlijke begeleiding door gecertificeerde consulenten helpt het vrouwen en stellen bewuste keuzes te maken. Veiligheid en gezondheid staan centraal.   Sensiplan